Beleggers en hun invloed op de Amsterdamse woningmarkt zijn onderwerp van maatschappelijk en politiek debat. Hebben we hier te maken met rijke patsers of redders in nood?
De Amsterdamse huizenmarkt is een fruitautomaat die alleen maar winst uitkeert en dus slaan beleggers toe. Met alle gevolgen van dien voor de huizenmarkt.
Uit gegevens van de gemeente blijkt dat beleggers veel vergunningen aanvragen en krijgen om woningen te verbouwen tot drie, vier of vijf zelfstandige kamers, bedoeld voor verhuur, meestal aan grote groepen studenten of starters op de arbeidsmarkt. De mensen die onder, naast of boven deze groepen wonen, klagen in toenemende mate over overlast.
De rol van beleggers op de huizenmarkt is al een tijd onderdeel van een breed maatschappelijk en politiek debat in Amsterdam. De gemeenteraad organiseerde zelfs een officiële hoorzitting over dit fenomeen. Duidelijk is dat buy to let – het fenomeen waarbij beleggers huizen opkopen en vervolgens verhuren – in opkomst is in Amsterdam.
Vorig jaar berekende ING dat ongeveer 16 procent van de verkochte huizen in handen viel van beleggers. Recentere cijfers ontbreken, maar het is een veilige aanname dat sindsdien de koopwoede van investeerders en rijke particulieren is toegenomen.
Ruim twintig beleggers hebben meer dan honderd panden in privébezit, blijkt uit onderzoek van Het Parool, onder wie Prins Bernhard en Reinout Oerlemans. Professionele partijen hebben portefeuilles met daarin vele duizenden panden.
De politiek worstelt met deze ontwikkeling. Zijn beleggers nu een vloek of een zegen? Linkse partijen weten wel raad met deze kapitaalkrachtige partijen in de stad. ‘Rijke patsers‘ oordeelt Marjolein Moorman (PvdA) over deze types.
‘Beleggers zijn rijke patsers, vindt de PvdA’
De stad moet niet in handen vallen van het grootkapitaal, vinden ook GroenLinks en SP. De liberale partijen VVD en D66 willen niets weten van deze ‘naming and shaming’ van beleggers. Deze partijen zijn onderdeel van de vrije markt en hebben de stad ook veel goeds te bieden.
Dat vinden de beleggers zelf ook. Hoewel ze liever niet naar buiten treden en hun invloed op de politiek vooral achter de schermen uitoefenen, laten ze een doodenkele keer wel weten dat zijn belangrijk zijn voor de huizenmarkt en dat ze de stad juist mooier maken. Ze knappen huizen op en zorgen ervoor dat de stad over een ruim aanbod huurwoningen beschikt.
Aan de andere kant zijn er partijen die uit oogpunt van winstmaximalisatie zoveel mogelijk huurders in een pand stoppen en lak hebben aan de regels die hiervoor gelden. Of die hun huurders uitbuiten, danwel nauwelijks onderhoud plegen.
Probeer uit deze diversiteit maar eens dé belegger te destilleren en een mening te vormen. Dat beleggers een prijsopdrijvend effect hebben op de huizenmarkt lijkt inmiddels duidelijk, al is dat niet goed onderzocht. En dat ze voor meer huurhuizen zorgen, is evident. Duidelijk is wel dat beleggers onvoldoende aan het debat meedoen en dat ze een prijs gaan betalen voor het feit dat ze op de achtergrond willen blijven: politieke partijen zullen maatregelen willen nemen om hun rol in te perken.
Beleggers klagen over een heksenjacht, over demonisering, maar hebben hun eigen tegengeluid niet goed georganiseerd. En zo roepen ze regulering over zichzelf af.
De huizenmarkt is de afgelopen paar jaar enorm gestegen. Beleggers hebben het inderdaad heel goed aangepakt de afgelopen jaren. Als de overheid niks doet dan kunnen beleggers verder hun gang gaan.