Het waren verrassende cijfers die het CBS onlangs naar buiten bracht: de Amsterdamse bevolking is in de eerste weken van de coronapandemie gekrompen. Hiermee komt een einde aan jaren van ongeremde groei.
Weet u het nog? Amsterdam, de stad die altijd almaar uitdijt. De stad die elk jaar aandikt met zo’n tienduizend inwoners en die rond 2035 één miljoen Amsterdammers telt. Is die groei ten einde?
De bevolkingskrimp heeft niets te maken met sterfte vanwege corona. Ook tijdens deze pandemie worden in Amsterdam nog altijd meer mensen geboren dan dat er overlijden. De Amsterdamse bevolking groeit niet meer doordat expats niet meer deze kant opkomen wegens corona. De grenzen zijn dicht, vliegtuigen staan aan de grond en veel mensen blijven nu liever dicht bij huis en familie.
De stad is kwetsbaar
Geen expats, geen groei. Corona legt een kwetsbaarheid van de stad bloot: elk jaar vertrekken veel Amsterdammers, vooral gezinnen. Ze vinden de stad te duur, te druk of verlangen naar ruimte en gemoedelijkheid. Het binnenlands migratiesaldo is negatief: meer Amsterdammers verhuizen naar een plek elders in het land dan dat er Nederlanders naar de hoofdstad komen. Dat de stad de afgelopen jaren toch nog is gegroeid, is te danken aan de komst van buitenlandse werknemers en een licht geboorteoverschot.
De grote vraag is of Amsterdam weer zal groeien als de pandemie onder controle is. Komen de expats weer terug? Of, als dat niet het geval is, zullen dan minder gezinnen vertrekken, doordat, bijvoorbeeld, de huizenprijzen of huren dalen? Dat laatste is mogelijk, maar vooralsnog niet het geval. Koophuizen vormen een klein segment van de Amsterdamse huizenmarkt, dus de vraag is vrijwel altijd groter dan de markt. Door corona neemt het aanbod aan huurhuizen wel toe, maar veel huisbazen bieden slechts tijdelijke contracten aan, omdat ze de woning weer vrij willen hebben als expats terugkeren. Dan kunnen ze een hogere huur vragen.
Het is nog even afwachten welk effect corona heeft op de toekomst van de stad. Het virus is ‘antistedelijk’. Niet voor niets zijn diverse steden brandhaarden van corona: New York, Londen, Madrid, Milaan. Het virus gedijt nu eenmaal goed in drukke, dichtbevolkte gebieden. Her en der wordt al gesproken van de revival van het platteland. Mensen zullen de rust en ruimte verkiezen boven de drukke, virusgevoelige steden. Bovendien heeft corona gezorgd voor de doorbraak van thuiswerken. Dit betekent dat we niet meer dicht bij ons werk hoeven te wonen. En juist die geringe afstand tussen huis en kantoor, was een belangrijk voordeel van het leven in de stad. Is het succes van de stad voorbij? Of zal Amsterdam ook na corona weer de magneet zijn die ze altijd was, met haar cafés, musea, parken en reuring?
Richard Florida, bestsellerauteur en hoogleraar in Canada, denkt van wel. “Steden zijn veerkrachtig,” zegt hij. Ze hebben ook eerdere pandemieën overleeft, zoals pest en cholera. Steden komen altijd klappen weer te boven.
Goedemiddag! Ik zag uw pagina en dacht dit komt overeen met de standpunten van het volksinitiatief “Amsterdam heeft een keuze” (http://amsterdamheefteenkeuze.nl) Ik doe voor mijn bachelor Sociale Geografie en Planologie een scriptieonderzoek naar het initiatief en de ondertekenaars. Ik zou willen vragen of misschien mijn enquête gepost mag worden op uw pagina dat onderzoek doet naar de beweegredenen van de petitie tekenaars! De enquête is de onderstaande link:
https://uva.fra1.qualtrics.com/jfe/form/SV_81AYEwd9Xi50hut